Τάντα

(Tantah). Πόλη της Κάτω Αιγύπτου, πρωτεύουσα της επαρχίας Γκαρμπία (283.240 κάτ.). Η πόλη βρίσκεται στο μέσο του Δέλτα και, στη σιδηροδρομική γραμμή Καϊρου - Αλεξάνδρειας. Η περιοχή της παράγει ζάχαρη και βαμβάκι. Η Τ. έως τα μέσα του 19ου αι. ήταν κέντρο δουλεμπορίου μαύρων από την Αφρική και λευκών από τη Μικρά Ασία. Υπάρχουν σε αυτήν αξιόλογα δημόσια ιδρύματα, εκκλησίες και 14 τζαμιά από τα οποία το αρχαιότερο είναι του Ελ Μπασάτ. Αξιόλογο είναι το τζαμί του Άχμετ ελ Μπαντάουι, όπου υπάρχει και ο τάφος του. Πρόκειται για τοπικό άγιο του ισλαμισμού, στη μνήμη του οποίου οργανώνεται, κάθε χρόνο, το μεγαλύτερο θρησκευτικό πανηγύρι της χώρας. Στην Τ. υπήρχε άλλοτε ακμαία ελληνική παροικία και λειτουργούσε ελληνικό υποπροξενείο. Είναι εξακριβωμένο, ότι Έλληνες υπήρχαν στην Τ. πολύ πριν το 1850. Λέγεται, μάλιστα, ότι οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν εκεί ήταν 3 Πηλιορείτες, οι αδελφοί Δημήτριος, Νικόλαος και Θεόδωρος Νικολαΐδης, που έγιναν σε σύντομο διάστημα, μεγαλογαιοκτήμονες (1842). Τον ίδιο χρόνο εγκαταστάθηκαν στην πόλη ο Πανταζής Βασσάνης, Πηλιορείτης επίσης, που έγινε αργότερα μεγάλος ευεργέτης του πολεμικού ναυτικού και ίδρυσε στον Πειραιά τη Βασσάνειο Ναυτική Σχολή με μεταθανάτια δωρεά του. Το 1870 ο Ελληνισμός της Τ. απέκτησε εκκλησία και το 1875 σχολείο. Η Ελληνική Κοινότητα ιδρύθηκε το 1880, με πρώτο πρόεδρο τον Δημ. Νικολαΐδη. Στην πόλη κυκλοφορούσε και η ελληνική εφημερίδα Ηχώ καθώς και το επίσης ελληνικό περιοδικό Οθόνη. Ένα άλλο ελληνικό έντυπο, η εφημερίδα Τάντα, υπήρξε βραχύβια αλλά σημαντική. Στην εποχή της ακμής του εκεί Ελληνισμού η πόλη ήταν έδρα επισκοπής με επικεφαλής τον μητροπολίτη Ερμουπόλεως. Μετά την κατάρρευση του Ελληνισμού της Αιγύπτου, η Ελληνική Κοινότητα συγχωνεύτηκε με αυτήν του Καΐρου (18 Δεκεμβρίου 1966).